İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunu

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunu

İşçi sağlığı ve güvenliği kanunu günümüzde işçilerin haklarının korunması ve sağlık ile güvenlik alanında kanunlara dâhil olması ile ilgili düzenlenmiş bir yasadır. İşçi sağlığı ve iş güvenliği kanunu yasaya ilk girdiği günden beri geliştirilen bir kanun olup, değişen iş dünyasına göre güncellenmektedir.

İşçi sağlığı ve güvenliği kanununun çıkışı epey uzun ve zorlu bir süreçtir. Bu kanun ilk olarak 30 Haziran 2012 yılında kısmen yürürlüğe girerek yasada yerini almıştır. Bu kanunun ortaya çıkması için ilk olarak 1993 yılında bütün işçi sağlığı ve iş güvenliği kanunları tek bir çatı altında toplanmak istenmiştir. Fakat o zamanlar gündemde olan hızlı değişiklikler sebebi ile bu kanunun düzenlenme çalışması gündemin dışına atılmıştır.

Bu kanun 2000’li yıllarda tekrar gündeme geldi ve bu tür bir kanunun yasaya girmesi için çalışmalara başlandı. 2000 yılında Devlet Planlama Teşkilatı tarafından 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı hazırlık çalışmalarına dâhil olarak İşgücü Piyasası yani Çalışma Hayatı ve Özel İhtisas Komisyonu alanlarında çalışma grupları kuruldu. Bu gruplar iş sağlığı ve güvenliği kanunlarını toplamak için kuruldu ve bu gruplar sayesinde iş sağlığı ve güvenliği yasası 6 adet ana kategori altında toplandı.

İş Güvenliği Eğitim Sertifikası Nedir?

İş Sağlığı ve Güvenliğinin 6 Adet Ana Kategorisi

• Kurumsallaşma ve Örgütlenme
• Denetim
• Mevzuat
• Meslek Standartları
• Eğitim
• Araştırma

Açılan bu ana kategoriler sayesinde iş sağlığı ve güvenliği kanunları az da olsa toparlanmıştı, fakat yetersizdi. 2012 yılında bu kanunlar tekrar gündeme geldi ve bir düzenleme gelmesi gerektiği düşünülüyordu. 2012 senesinde kurul, bu düzenleme üzerine çalışmalar yaptı ve İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunlarını 4 başlıkta topladı. Bu 4 başlık da şu şekilde oldu:

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunlarının 4 Adet Alt Başlığı

• İş sağlığı ve güvenliğine dair hükümler
• İşyeri teftişi ve işyerine idari yaptırımlar
• Konsey, kurul ve koordinasyon
• İşyerinin sahibi, personeller ve işçilerin görevi, yetkileri ve sorumlulukları

4 ana başlıkta toplanması sonucu iş sağlığı ve güvenliği kanunları daha sade ama daha kapsamlı kanunlar haline geldi. Günümüzde hâlâ bu kanunlar kullanılmakta olup, yaşanan zamanın getirdiği sorun ve değişikliklere bağlı olarak güncellenmektedir.

Türkiye’de İş Sağlığı Güvenliği’nin İlk Adımları

Dünyada ve Türkiye’de belirli dönemlerde İş Sağlığı ve Güvenliği belirli aşamalardan geçmiştir. Elbette bu değişimlerin nedeni başta sanayileşme, üretim şekillerindeki farklılaşmalar, teknolojik ilerlemeler, makinelerle işgücü kazanımları, insanoğlunun farklı ihtiyaçlarına yönelik ortaya çıkan yeni sektörler şeklinde basitçe özetlenebilir. Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği gelişimini aslında Osmanlı İmparatorluğu’na kadar götürmek gerekiyor. Osmanlı İmparatorluğu’nda sanayileşmenin yükseldiği 1600’lü ve 1700’lü yıllarda iş sağlığı ve güvenliğine yönelik belgelere rastlanmaktadır. Söz konusu belgeler ise imparatorluğun ekonomik yönden en güçlü olduğu dönemde, el sanatları, çinicilik, dokumacılık ve gemi inşaası ile ilgilidir. Öncesinde küçük örgütlenme ve lonca şeklinde görüşülen iş sağlığı ve güvenliği, tanzimat ile birlikte bazı yasal düzenlemelerin belirgin şekilde öne çıkmasını sağlamıştır. 1850 ve devamında kömür ocakları, madenlerin kullanımı, demir yolu inşaatları ve tütün işletmelerinin açılması ile çalışanların şartları daha belirgin bir şekilde oluşturulmuştur; lakin o dönemde çalışanların çalışma sürelerinin günde 16 saat olması gibi önemli bir problem de vardır.