Günümüzde başarılı mal ve hizmet tedariki karmaşık bir ağ üzerinden yürütülmektedir. Bu ağda üreticiler, lojistik sağlayıcılar, tüketiciler ve daha fazlası var. Bu elementlerin yoğunluğu işletmelere halihazırda pek çok meşguliyet sunuyor. Şirketler bu süreçte kendi çalışanlarını göz ardı edebiliyor ve sahip olunan tedbirsizlikler ve yaşanan kazalar kimi zaman hayati kimi zamansa marka için önemli ölçüde maddi olabiliyor. OSGB‘ler şirketlerin üzerindeki yükü hafifletmektedir ve tedarik zincirindeki bir bağlantıda ortaya çıkabilecek hayati zayıflıkları ve potansiyel başarısızlıkları daha erken tespit etmelerini sağlamaktadır.
Bir OSGB ya da Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi esasında tüm işletmelere hizmet verir. Alt düzeyde burada herhangi bir çalışan sınırlaması yoktur. Üç kişinin çalıştığı bir iş yeri de OSGB hizmeti alabilir. Bununla birlikte çalışan sayısı arttıkça OSGB’lerin de daha yerleşik bir düzene geçmesi gerekiyor. Artan çalışan sayısı her gün hizmet verilecek daha fazla oranda kişi demek. Bunun için belirlenmiş en temel kural 50 veya daha fazla çalışanı olan işletmelerin bir İSG birimi ile çalışmasıdır.
Bu anlamda Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi’nin (OSGB) pek çok önemli görevi bulunuyor. Eğer bu görevleri sıralamak gerekirse tıpkı aşağıdaki gibi görünmesi gerekir:
OSGB’lerin yerine getirdiği iş güvenliği, sağlık riski, genel iş riski değerlendirmesi gibi çalışmalar bir şirket yönetiminin önemli bir bileşenidir. Bu çalışmalar tüm tedarik zinciri risklerinin etkin yönetimini sağlar ve bu zincirde meydana gelebilecek aksamaların etkisini önleyebilir veya en aza indirebilir. Çalışanların iş yaptıkları işletmede kabul edilebilir bir performans sunmalarını sağlamak ve çatısında oldukları marka ile daha uyum içerisinde olmalarını mümkün kılmak organizasyon bilincinin bir parçasıdır ve OSGB’ler çalışanlara bu bilinci verebilir. Bu eksikliklerin tespiti bir dizi yeterlilik anketleri veya fiziksel denetimler yaparak mümkün olabiliyor.
Soru: OSGB NE DEMEK?
Cevap: Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi (OSGB) yasal olarak; “Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş, İşyerlerine İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerini vermek üzere kurulmuş, mevzuatın gerektirdiği fiziki ve tıbbi donanıma sahip, iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinin (İşyeri Hekimi, İş Güvenliği Uzmanı ve Diğer Sağlık Personelinin) oluşturduğu özel kuruluşlar” şeklinde tanımlanmaktadır.
OSGB NE İŞ YAPAR?
Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi, görevlendirdiği personelin takibini ve dolayısıyla sorumluluğu alır. Yani firmalara hizmet veren bir sadece bir OSGB personeli değil, koordinatörleri ve teknik müdürleriyle OSGB’nin tamamıdır.
Tek tek inceleyecek olursak ortak sağlık ve güvenlik birimi hizmet verdiği işyerinde aşağıdaki işleri yürütür.
İş Güvenliği açışından
• iş güvenliği eğitimleri
• risk değerlendirmesi ( risk analizi )
• acil durum eylem planı
• patlamadan korunma dokümanı
• yıllık çalışma planı
• yıllık eğitim planı
• yıllık değerlendirme raporu
• devamlı saha gözetimi
• uygunsuzlukların belirlenmesi ve bildirilmesi
İş Sağlığı açısından
• yeni çalışanların işe giriş muayenelerinin yapılması
• çalışanlara periyodik sağlık muayenesi yapmak
• risk analizi
• iş hijyeni gerekliliklerini belirlemek ( gürültü, aydınlatma, toz, titreşim, gaz, vs)
• iş sağlığı eğitimleri
Soru: OSGB NASIL KURULUR?
Cevap: Osgb kurulması için tam süreli iş sözleşmesi ile çalışan yani tam zamanlı iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli bulunması zorunludur. İş güvenliği uzmanı sınıfı şart aranmamaktadır. Bu kişiler sadece kuruluşunda yer aldıkları osgb’de görev alabilirler.
Osgb açma şartlarından biri de osgb oda ölçüleri olarak belirlenmiştir.
OSGB’ler en az 10 metrekarelik muayene, 15 metrekarelik ilkyardım ve acil müdahale, 10 metrekarelik iş güvenliği uzmanı odaları ile 12 metrekarelik bekleme yerinden oluşur.
Bu odalar haricinde yönetmelikte belirtilmemiş olsa da eğitim salonu da osgb’lerde bulunması gereken odalardan birisidir.
Bu şartları sağladıktan sonra osgb başvurusu yapılabilir.
Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimlerinin Başvuru İşlemleri
Osgb başvurusu yapmak için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na dilekçe ile müracaat etmek gereklidir. Dilekçe ile beraber aşağıdaki belgelerin de iletilmesi gereklidir.
• Ticari şirketler için tescil edildiğini gösteren Ticaret Sicil Gazetesi,
• Tam süreli çalışma zorunluluğu bulunan işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin sertifikaları ve tam süreli iş sözleşmeleri.
• İş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi OSGB sahibi veya ortağı ise tam süreli çalışma taahhütnameleri,
• OSGB’nin sorumlu müdürünün görevlendirme yazısı,
• Faaliyet gösterilecek yere ait yapı kullanma izin belgesi,
• Faaliyet gösterilecek yere ait kira sözleşmesi veya tapu senedi,
• Faaliyet gösterilecek yerin ölçülerinin ve bütün bölümlerinin yer aldığı 1/50 ölçekli plan,
• Tapu kütüğünde mesken olarak kayıtlı bir ana gayrimenkulün bağımsız bölümlerinde OSGB’nin faaliyet gösterebileceğine dair kat malikleri kurulunun oybirliğiyle aldığı karar,
• İlgili mevzuata göre binada yangına karşı gerekli tedbirlerin alındığına dair itfaiye tarafından verilen belge.
OSGB’ler tarafından hazırlanan başvuru dosyası bakanlık tarafından incelenir ve eksiklikler bildirilir.
Başvuru dosyası üzerinde incelemesi tamamlanan ve herhangi bir eksiklik bulunmayan başvurular için yerinde inceleme yapılır.
İncelemeler sırasında tespit edilen eksikliklerin giderilmesi için her defasında en fazla 30 gün ve en fazla iki defa süre verilir. Belirlenen sürelerde eksiklikler giderilmez ise dosya iade edilir ve bir yıl içinde tekrar başvuru yapılamaz.
Başvuru dosyasındaki evraklarda ve yerinde inceleme sonucunda eksiklik bulunmayan başvurular için on gün içerisinde osgb yetki belgesi düzenlenir.
Başka bir adreste şube açılması durumunda aynı şartlarda tekrar dosya hazırlanmalı ve tekrar incelemeden geçilmelidir.
Soru: OSGB AÇMAK İÇİN NE KADAR PARA LAZIM?
Cevap: OSGB kurmaya dair sermaye planlaması yapıyorsanız o halde elinizde en az 50.000 TL gibi esnek bir bütçenin olduğunu bilmeniz gerekir. Esnek çünkü bu sermayeniz büronuzun türüne, kadronuza ve çalıştığınız firmaların yapısına bağlı olarak belirgin oranlarda artabilir. Büyük şirketlerle çalışmayı hedefleyen OSGB’lerin iş yeri güvenlik uzmanı, iş yeri hekimi ve hekim yardımcı personeli noktasında geniş imkanları olması gerekir. Bu da yetenekli ve tecrübeli kişileri işe almayı gerektirir.
Soru: OSGB’DEN HİZMET ALIMI NASIL YAPILIR?
Cevap: · OSGB ile işveren arasında; OSGB’ lerde çalışan işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeli ile OSGB arasında sözleşme imzalanır.
· Sözleşme ve görevlendirme belgeleri üç nüsha olarak düzenlenir. Nüshalardan biri işverende, biri OSGB’ de kalır, diğer nüsha bildirimle ilgili diğer kanunlardan doğan yükümlülükler saklı kalmak kaydıyla beş iş günü içinde işveren veya OSGB’ lerce Bakanlığa gönderilir. Sözleşmeler, İlgili Yönetmeliğin Ek-3, Ek-4 ve Ek-5’teki örneklerine uygun olarak düzenlenir. Gerekli şartları taşıması halinde elektronik ortamda gönderilen sözleşme veya görevlendirmeler üç işgünü içinde, diğerleri en geç on beş işgünü içinde Bakanlıkça onaylanır. Sözleşme veya görevlendirilmeleri onaylanmayan işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yapamazlar.
· İşyerinin çalışanı olan iş güvenliği uzmanına, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmaları yaptığı süre içinde başka görev verilemez.
· Sözleşmelerin feshi halinde, durum hizmet alan tarafından beş işgünü içinde Bakanlığa bildirilir. Görevlendirme zorunluluğu bulunanların yerine otuz gün içerisinde aranan niteliklere sahip personel görevlendirilmesi ve Genel Müdürlüğe bildirilmesi zorunludur.
Soru: OSGB YETKİ BELGESİ ÜCRETİ NE KADAR?
Cevap: 2020 yılında Belge Yenileme Ücreti 590 TL, Vize Ücreti 6490 TL, Başvuru ve Adres Değişikliği Ücreti 25960 TL olarak belirlenmiştir.
Soru: OSGB YETKİ BELGESİ NASIL ALINIR?
Cevap: OSGB’ler yetki belgesi almak amacıyla E-Devlet sistemi üzerinden başvuru yapar. E-Devlet sisteminin iki günden fazla çalışmadığı durumlarda doğrudan veya posta yoluyla başvuru yapılabilir. Başvuru dosyasında aşağıda belirtilen ekler bulunur:
• Ticari şirketler için tescil edildiğini gösteren Ticaret Sicil Gazetesi ve imza yetkisi olanları gösteren imza sirküleri.
• Tam süreli görevlendirilen kişilerin iş sözleşmeleri veya görevlendirme belgeleri ile bu kişilere ait İş yeri hekimliği, İş Güvenliği uzmanlığı, diğer sağlık personeli belgeleri bu kişiler OSGB sahibi veya ortağı ise tam süreli çalışacaklarına dair taahhütname.
• OSGB’nin sorumlu müdürünün kabul şerhli görevlendirme yazısı, bu kişi şirket sahibi veya ortağı ise sorumlu müdürlük taahhütnamesi.
• Faaliyet gösterilecek yere ait olan yapı kullanma izin belgesi.
• Faaliyet gösterilecek yere ait olan ve yetkili makamlarca verilen ada, pafta, parsel bilgilerini gösteren numarataj veya adres tespit belgesi.
• Faaliyet gösterilecek yere ait tapu senedi ile birlikte kira sözleşmesi veya intifa hakkı belgesi.
• Faaliyet gösterilecek yere ait olan ve bu mevzuatta belirtilen bütün bölümlerin yer aldığı inşaat teknikeri, mimar veya inşaat mühendisi tarafından onaylanmış 1/100 ölçekli plan.
• Tapu kütüğünde mesken olarak kayıtlı bir gayrimenkulde OSGB’ nin faaliyet gösterebileceğine dair kat malikleri kurulunun oybirliğiyle aldığı karar örneği. Kamu kurum ve kuruluşları için, ilgili hükümlerde belirtilen belgeler istenir. Ancak mekân kamu kurumuna ait değilse, ilgili hüküm hariç diğer bentlerde belirtilen belgeler istenir.
• Organize sanayi bölgelerince kurulacak OSGB’ ler için, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının ilgili biriminden alınmış organize sanayi bölgesine sicil numarası verildiğine dair yazı, müteşebbis heyeti veya genel kurulunca alınmış; ilgili adreste OSGB kurulmasına dair karar ile ilgili hüküm belirtilen belgeler istenir.
Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimlerinin Yetkilendirilmesi; OSGB tarafından yetki belgesi almak amacıyla yapılan başvuru Genel Müdürlükçe en geç on iş günü içinde incelenir. 19/1/2013 tarihli ve 28533 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Tebligat Yönetmeliği çerçevesinde kayıtlı elektronik posta sistemi üzerinden yazılı olarak bildirilen eksiklikler en geç kırk beş gün içinde tamamlanır. Herhangi bir eksikliği bulunmayan başvurular için en geç yirmi iş günü içinde yerinde inceleme yapılır. Yerinde inceleme işlemlerinde tespit edilen eksikliklerin giderilmesi için en fazla kırk beş gün süre verilir. Belirlenen sürelerde eksiklikler giderilmez ise dosya iade edilir ve iadeden itibaren bir yıl boyunca yapılan başvurular, bir yılın tamamlanmasına kadar askıya alınır. OSGB’ ler yetki belgesi almadan veya süresi içerisinde vize işlemini tamamlamadan bu mevzuat kapsamında belirtilen faaliyetleri yapamazlar.
OSGB’ ler, aşağıda belirtilen hususlara uymak zorundadır.
• Tabela ve basılı evrak, broşür, afiş ve diğer elektronik ortamlarda herhangi bir amaçla kullanılan her türlü yazılı ve görsel dokümanda sadece yetki belgesinde belirtilen isim ve unvan kullanılır.
• OSGB’ ler tarafından kurum unvanına göre hazırlanan ve boy/en oranı 2/3 olan tabela, OSGB’ nin bulunduğu binanın uygun bir kısmına veya girişine asılır. Aynı binada, Genel Müdürlükçe yetkilendirilen birden fazla kurum bulunması durumunda, kullanılacak tabela için Genel Müdürlük onayı alınması şartıyla, tüm unvanları gösteren tek bir tabela kullanılabilir. Bakanlık logosu, bu tabela haricinde hiçbir yazılı veya görsel doküman veya ortamda kullanılamaz.
• Özel kuruluşlar tarafından, kamu kurum ve kuruluşlarına ait olan isimler ticari isim veya unvan olarak kullanılamaz. OSGB tarafından başvuru dosyasında beyan edilen yerleşim planı, bina ve donanımda Genel Müdürlük onayı alınmadan hiçbir şekilde değişiklik yapılamaz.
• Bakanlıkça yetkilendirilen ve TSMB’ lerin İş yeri hekimliği ve diğer sağlık personeli hizmetlerini sunabilirler. İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerini vermek istedikleri takdirde şartları yerine getirirler. Toplum sağlığı merkezlerinin yetkilendirilme ve denetimine ilişkin usul ve esaslar Sağlık Bakanlığı ve Bakanlığın birlikte hazırlayacakları genelge ile belirlenir.
Her OSGB kendi buyruğuna göre hareket ediyor gibi görünebilir. Bunda OSGB’lerin artan sayısının etkisi büyük ancak her OSGB aslında devlet tarafından yetkilendirilmiş birimlerdir ve bu birimler düzenli aralıklarla denetimlerden geçmektedir. Aynı durum Kale OSGB için de geçerli.
Bugün küresel boyutta belirlenmiş son derece çeşitli ve gelişmiş iş sağlığı ve güvenliği standartları bulunmaktadır. Kale OSGB olarak 2005 yılından bu yana iş güvenliği ve iş sağlığı alanında sahip olduğumuz bu tecrübelerimizi müşterilerimize aktarmak için gayret ediyoruz.