Risk Değerlendirmesi ve Risk Analizi
İş güvenliği ve sağlığı yasası her işverenin çalışanların güvenliğini ve sağlığını ilgilendiren uygunsuzlukları ve riskleri analiz etmesi, tanımlaması ve öngörmesi gerektiğini belirtir.
Risk değerlendirmesi, işteki tehlikelerin tanımlanması ve tehlikeyle ilişkili riskin belirlenmesi anlamına gelir. Risk değerlendirmesi iş güvenliğinin en koruyucu unsurlarından biridir.
Risk değerlendirmesi, güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak için kullanılan sistematik bir süreçtir. Çalışma ortamı izlenmeli ve tehlikeli durumlar dikkatlice araştırılmalıdır. Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi, iş yerindeki güvenlik sürecinin bir parçasıdır.
Kale OSGB risk değerlendirmesi ve uygulamasında ortakları ile yakın işbirliği içerisinde çalışır. Bir risk değerlendirmesi eğitimi almak, şirketiniz için risk analizi süreçlerini başlatmak veya iş güvenliği konularında profesyonel yardım almak için şimdi bizimle iletişime geçebilirsiniz.
İş Güvenliği ve Risk Değerlendirmesi
Tehlikelerin tanımlanması ve risklerin analiz edilmesi iş güvenliği için olmazsa olmazdır.
Bir risk değerlendirmesinin tipik adımları şöyledir:
1) tehlikeleri ve riskleri belirlemek
2) kimlerin risk altında olduğunu tanımlamak
3) tehlikelerin niteliksel veya niceliksel risk değerlendirmesini yapmak
4) risk yönetimi yöntemlerini uygulamaya koymak (tehlikeyi ortadan kaldırmak veya risk seviyesini azaltmak)
Tanımlar ve Terminoloji
Risk, zararlı bir olayın olasılığı ve şiddetidir.
Tehlike, ağır kazalara neden olacak kaynak veya durumdur.
Güvenlik, risklerin kabul edilebilir seviyede olduğu durumları ifade eder.
Risk değerlendirmesi, iş yerindeki tehlikeli bir durumun sonucu olarak çalışanın sağlık ve güvenliğine ilişkin riskleri değerlendiren bir süreçtir.
Risk analizi, risk değerlendirmesinin bir parçasıdır. Risk analizinde nesneye ilişkin marjinal değerler öngörülmekte, riskler tanımlanmakta ve riskin kapsamı değerlendirilmektedir.
Risk yönetimi
Risk yönetimi, yaralanmaları azaltmak ve ortadan kaldırmak için tehlike ve önlemlere yaklaşmada kullanılan genel bir bakış açısıdır. Etkili bir risk değerlendirmesinin mümkün olması için önce tehlikelerin tanımlanması ve tahmin edilmesi gerekir. Güvenlik önlemlerinin seçilmesi ve uygulanmasının yanı sıra, zarar olasılığının ve ciddiyetinin tahmini de risk yönetimi sürecinin bir parçasıdır.
Alınacak önlemler, örneğin aşağıdaki kriterler ile değerlendirilebilir:
- artan güvenlik seviyesi; Daha büyük bir riski azaltmak için bir eylemin daha etkili kullanılması, eylemin daha verimli olması.
- riskin boyutu; risk ne kadar şiddetliyse etkilenecek insanların sayısı da o kadar fazla olur ve alınacak önlem bir o kadar önem kazanır
- sürecin pürüzsüzlüğü; Alınan önlem yapılan çalışmayı daha kolay hale getiriyorsa, iş güvenliği üzerindeki etkisi kayda değer olmasa bile, uygulamaya değerdir.
- maliyet etkinliği; en iyi ölçümler her zaman pahalı olmak zorunda değildir. Genellikle daha az masrafla küçük değişiklikler yaparak belirgin sonuçlar elde edilebilir.
İyi bir risk değerlendirmesi, emniyet seviyesinin sürekli olarak yükselmesine neden olan toplam bir değerlendirmeye dayanır. Güvenlik seviyesinin korunması ve iyileştirilmesi, sürekli takip ve organizasyonun geliştirilmesini gerektirir.
Tehlikelerin Belirlenmesi ve Risk Değerlendirmesi
İş yerindeki çevre, tesisler ve çalışma koşulları ile ilgili rahatsızlık ve tehlikeler sistematik olarak analiz edilmeli ve tanımlanmalıdır. Sorunlar giderilemezse, çalışanların sağlık ve güvenliği üzerindeki etkilerini değerlendirmek gerekir.
Tehlikeleri değerlendirirken, özellikle şu maddelere bakılır;
- kaza riski ve sağlık riskleri
- ergonomik ve fiziksel, psikolojik ve sosyal ciddiyet dezavantajı
- işyeri ve çalışma ortamının yapısı ve inşası
- makinaların, iş aletlerinin ve diğer ekipmanların güvenliği
- kazaların önlenmesi, kurtarma operasyonları ve ilk yardım
- çalışanlar tarafından kullanılan tesisler
- meydana gelen kazalar, meslek ve işle ilgili hastalıklar ve ayrıca potansiyel tehlikeli durumlar
- çalışanın yaşı, cinsiyeti, yeterliliği ve diğer kişisel nitelikleri
Analizler Hakkında Daha Fazla Bilgi
İş yerleri risk analizlerini şu sıklıkla yapmak zorundadır:
- Az tehlikeli iş yerleri için 6 yılda 1 kez,
- Tehlikeli iş yerleri için 4 yılda 1 kez,
- Çok tehlikeli iş yerleri için 2 yılda en az 1 kez yenilenmesi.
En yaygın risk analizi yöntemleri şunlardır:
- Çeklist Risk Değerlendirme Yöntemi
- What If Risk Değerlendirme Yöntemi (Olursa Ne Olur?)
- Matris Risk Değerlendirme Yöntemi
- Kinney Risk Değerlendirme Yöntemi
- İş Emniyeti Analizi Risk Değerlendirme Yöntemi
- HAZOP Risk Değerlendirme Yöntemi
- Hata Ağacı Analizi Risk Değerlendirme Yöntemi (FTA)
- Hata Türü ve Etkileri Analizi Risk Değerlendirme Yöntemi (FMEA)