Toksik Maruziyetin Riskleri ve Önlenmesi

Toksik Maruziyetin Riskleri ve Önlenmesi

Türkiye’de her yıl kimyasallarla ilgili yüzlerce kaza meydana gelir. Toksik maruziyetten kaynaklanan kazalar ciddi yaralanmalara ve ölüme neden olabiliyor. İş yerlerindeki toksik maruziyet kaynaklı kişisel yaralanma ve kaza vakaları yüzbinlerce lira masrafla sonuçlanmaktadır. Bu nedenle dünyada ve ülkemizde toksik maddeler için belirlenmiş belirli güvenlik standartları bulunuyor. Bugün sağlık idareleri ve çalışma bakanlığı toksik maddelerle ilişkili iş yeri tehlikelerini ele alan güvenlik yönergeleri yayımlamak dahil, işçilerin güvenliğini sağlamak adına standartları belirler.

Toksik Maruziyet Nedir?

Toksik maddeler az miktarlarda olsa bile solunduğunda, içildiğinde veya deri yolu ile emilerek vücuda girdiğinde insan sağlığı üzerinde geçici / kalıcı hasarlara veya ölüme neden olan ancak bazı imalat aşamalarında kullanılmak zorunda olunabilecek maddeleri ifade etmektedir. Toksik maruziyet ise bir çalışanın herhangi bir şekilde bu maddeler aracılığı ile sağlığının etkilenmesi şeklinde ifade edilebilir. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre ilgili madde “Tehlikeli kimyasal maddelerle çalışmalarda çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden riskler aşağıdaki önlemlerle ortadan kaldırılır veya en aza indirilir” şeklinde birtakım önlemlerle açık şekilde belirtilmiştir. Buna göre tehlikeli kimyasal maddelerle çalışmaların en az sayıda çalışanla yapılması, çalışanların maruz kalabileceği madde miktarının ve maruziyet süresinin de en az düzeyde olması gerekir. İş yeri içerisinde kullanılması gereken kimyasal madde miktarı en az düzeyde tutulmalı, işyeri temizliği ve hijyene özen gösterilmeli, çalışanların kişisel temizlikleri için uygun ortam ve yeterli şartlar sağlanmalı, tehlikeli kimyasal madde ve atıkların ise uygun şekilde işlenerek taşınması ve depolanması gerektiği bu maddede belirtilmiştir. Ek olarak işyerinde uygun havalandırma koşulları sağlanmalı, alınan tüm önlemlerin geçerli olup olmadığı da düzenli şekilde denetlenmelidir.

Yapılması Gerekenler

İşçilerin kimyasal tehlikelere ve toksik maddelere maruziyetini kontrol etmeyi sağlayan çalışma uygulamaları bulunmaktadır. Bu kontroller solunum koruması eşliğinde gerçekleştirilir. Toksinler ve kimyasallar için belirlenmiş çeşitli güvenlik kontrolleri aşağıdaki gibidir:

• Eliminasyon ve ikame kontrolleri: Mümkün olduğunda, toksik madde veya kimyasal daha güvenli bir alternatif ile ikame edilmelidir.
• Mühendislik kontrolleri: Bu yöntem, fiziksel çalışma alanını değiştirerek işin tehlikesini ortadan kaldırır veya azaltır. Tehlikeli maddeyle teması en aza indirmek için sürecin değiştirilmesini, davlumbaz kullanmayı, işlemi durdurmayı veya izole etmeyi, toz ve diğer parçacıkların oluşumunu azaltmak için sulu yöntemler kullanmayı ve seyreltme havalandırmasını içerebilir.
• İş uygulaması ve idari kontroller: Bu yöntem ile tehlikeyi en aza indirmek için verimli prosedürler veya süreçler oluşturulur. Tehlikeli maddeye aşırı maruz kalmayı en aza indirmek için iş atamalarını değiştirmeyi ve çalışma programlarını ayarlamayı içerebilir.
• Kişisel Koruyucu Ekipman: Kimyasalların ve toksik maddelerin risk faktörlerine maruz kalmayı en aza indirmek için koruma kullanılmasını amaçlamaktadır. Buna kimyasal koruyucu giysi ve eldiven giymek, solunum koruması kullanmak ve göz koruması kullanmak dahildir.

Risklerin Farkına Varmak

Pek çok işçi, risk oluşturan kimyasalların farkında olmadıkları için iş yerinde toksik maddelerin tehlikelerini fark etmez. Bu bilinç eksikliği, çalışanları toksik maddeye daha da büyük oranda maruz kalma ve yaralanma riskiyle karşı karşıya bırakır. Kimyasallar ve toksik maddelerle ilişkili tehlikeler konusunda çalışanları eğitmeyi amaçlayan referans kılavuzlar bulunur. Bu kılavuzlar ile işçilerin iş yerinde toksik  yaralanmaya karşı korunması sağlanır.

Şimdi bir İş Güvenliği Firması ile Çalışın

Çoğu işçi, iş yerindeki maddelerin oluşturduğu tehlikelerin farkında değildir. Tüm işçilerin işyerindeki maddelere maruziyetle ilgili riskler hakkında bilgilendirildiğinden emin olmak işverenin sorumluluğundadır. Ayrıca, işverenlerin, işçilerin toksik maddelere ve kimyasallara maruziyetini ortadan kaldırmak veya azaltmak için güvenlik önlemleri alması gerekmektedir. Kale OSGB gibi iş güvenliği firmaları bu faktörleri işveren adına ele alır.

İş Yeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanı’nın Görevleri Nelerdir?